S.Z. | Nehmen / Almak | Lesen / Okumak | Kochen/Pisirmek |
ich du er/sie/es Ihr wir Sie | nehme nihmst nimmt nimmt nehmen nehmen | lese liest liest liest lesen lesen | Koche Kochst Kocht Kocht Kochen Kochen |
Imperativ
Singular | Plurar | Höflichkeitform |
Komm / Gel | Kommt / Gelin | Kommen Sie / Gemirmisiniz |
Geh / Git | Geht / Gidin | Gehen Sie / Gidermisiniz |
Arbeite / Calis | Arbeitet / Calisin | Arbeiten Sie / Calisirmisiniz |
Nimm / Al | Nehmt / Aliniz | Nehmen Sie / Alirmisiniz |
Lies / Oku | Liehst / Okuyun | Lesen Sie / Okurmusunuz |
Koch / Pisir | Kocht / Pisirin | Kochen Sie / Pisirirmisiniz |
Schreib / Yaz | Schreibt / Yaziniz | Schreiben Sie / Yazarmisiniz |
Türkçe’de bir eylemin (oluşun) yerine getirilmesi için karşımızdaki kişiye; “yap!, git!, Söyle!” şeklinde emir verir ya da ikazda bulunuruz. Bu durumda fiillerin emir kipi haline geçirilmesinde -mek. -mak, ekleri kaldırılır.
gelmek – gel!
yapmak – yap!
söylemek – söyle!
öğrenmek – öğren!
Almanca’da ise bir fiilin emir kipi teşkil edilirken. emir kipi yapılacak olan fiilin mastar halinin sonunda bulunan (-n) harfi kalkar.
kommen -gelmek
komme ! –gel !
machen -yapmak
mache ! –yap !
sagen - söylemek
sage ! - söyle !
Gündelik konuşmalarda bu durum dışında, fiillerin "en takısı kaldırılarak da emir kipi yapılmaktadır.
Komm ! - gel!
Geh ! - git!
Sen şahıs zamiri ile şimdiki zaman çekimi yapılırken (-i) halinde değişen fillerin emir sıraları da bu değişen (i) inceltme hali ile yapılır.
nehmen - almak
du nimmst - sen alıyorsun
nimm ! - al!
geben- vermek
du gibst - sen veriyorsun
gib! - ver!
sehen - görmek
du siehst - sen görüyorsun
sieh! - gör!
* Singularda konusmalarda cümle sonuna gelen e düser Plural da kelime sonuna t eklenir. Höfenlichkeit ta kelime aynen kalir sonuna Sie nezaket eki eklenir.
- Gehe - Geh
- Komme - Komm
- Arbeite - Arbeit
- Lerne - Lern
Cümle Kurulumu, Örnek Cümleler
- Schreib einen Brief / Bir mektup yaz.(Singular)
- Schreibt einen Brief / Bir mektup yazin.(Plural)
- Schreiben Sie einen Brief / Bir mektup yazarmisiniz. ( Höflichkeit)
- Komm morgen um 8 Uhr. / Yarin saat 8 de gel. (Singular)
- Kommt morgen um 8 Uhr. / Yarin saat 8 de gelin (Plural)
- Kommen Sie morgen um 8 Uhr. / Yarin saat 8 de gelirmisiniz. ( Höflichkeit)
doch eki ile ;
- Komm heute / bugün gel.(Singular)
- Komm doch heute / bugün gelsene.(Singular)
- Kommt doch heute / bugün gelsenize.(Plural)
- Kommen Sie doch heute / bugün gelirmisiniz..( Höflichkeit)
- Lauf schnell / Hizli yürü.(Singular)
- Lauf doch schnell / Hizli yürüsene.(Singular)
- iss doch einen Kuchen / Bir kek yesene.(Singular)
- Ess doch einen Kuchen / Bir kek yesenize.(Plural)
- Esen Sie einen Kuchen / Bir kek yermisiniz. .( Höflichkeit)
Olumsuz cümle kurulumlarinda nicht ve kein olumsuzluk eki cümleye dahil edilir.
- Spiel Fussball. / Futbol oyna.(Singular)
- Spielt Fussball. / Futbol oynayin.(Plural)
- Spielen Sie Fussball. / Futbol oynayiniz.( Höflichkeit)
- Arbeite nicht. / Calisma (Singular)
- Arbeitet nicht ./ Calismayin (Plural)
- Arbeiten Sie nicht. / Calismayiniz. ( Höflichkeit)
- Kauft kein Auto / Bir araba almayin(Plural)
- Kaufen Sie ein Auto / Bir araba aliniz. ( Höflichkeit)
- Kaufen Sie kein Auto / Bir araba almayiniz.( Höflichkeit)
- Kauf ein Auto / Bir araba al.(Singular)
- Kauf kein Auto / Bir araba alma.(Singular)
- Kauft ein Auto / Bir araba alin.(Plural)
- Komm am Dienstag um 14 Uhr. / Persembe günü saat 14 de gel.(Singular)
- Kommt am Dienstag um 14 Uhr. / Persembe günü saat 14 de gelin.(Plural)
- Kommen Sie am Dienstag um 14 Uhr. / Persembe günü saat 14 de geliniz.( Höflichkeit)
isim le emir kipleri ;
- Mehmet Geh / Mehmet git.
- Aylin und Mehmet Kommt / Aylin, Mehmet gelin.
- Herr Müller Kommen Sie / Bay Müller Gelirmisiniz.
Almanca'da da Türkcedeki gibi emir cümleleri 3 gruba ayrilir:
a) 2.Tekil sahisa verilen emir ( du/sen )
b) 2.Cogul sahisa verilen emir ( ihr/siz )
c) Resmi sahisa verilen emir ( Sie/siz )
a) Du sahsina verilen emir kipinde fiilin sonundaki -en mastar eki atilir ve fiilin kökü alinarak emir kipi haline getirilir.
schlafen : Uyumak
Schlaf ! Uyu
bleiben : Kalmak
Bleib ! Kal
sagen : Söylemek
Sag ! Söyle
b) Ihr sahsina verilen emirde, ayni simdiki zaman cekiminde oldugu gibi fiilin köküne -t eki gelir.
sprechen : Konusmak
Sprecht ! Konusun
fragen : Sormak
Fragt ! Sorun
b) 2.Cogul sahisa verilen emir ( ihr/siz )
c) Resmi sahisa verilen emir ( Sie/siz )
a) Du sahsina verilen emir kipinde fiilin sonundaki -en mastar eki atilir ve fiilin kökü alinarak emir kipi haline getirilir.
schlafen : Uyumak
Schlaf ! Uyu
bleiben : Kalmak
Bleib ! Kal
sagen : Söylemek
Sag ! Söyle
b) Ihr sahsina verilen emirde, ayni simdiki zaman cekiminde oldugu gibi fiilin köküne -t eki gelir.
sprechen : Konusmak
Sprecht ! Konusun
fragen : Sormak
Fragt ! Sorun
warten : Beklemek
Wartet ! Bekleyin
c) Sie sahsina verilen emirde, fiil mastar haliyle kalir. Sadece yanina Sie sahis zamiri eklenir.
laufen : Kosmak
Laufen Sie ! Kosun
hören : Dinlemek
Hören Sie ! Dinleyin
lösen : Cözmek
Lösen Sie ! Cözün
Eger kökü d, t, m, n, ig ile biten fiiller, emir kipine dönüstürülecekse du ve ihr sahislarinda sonlarina - e ve - et takisi alirlar.
Atmen : Nefes almak
Atme ! Nefes al
Atmet ! Nefes alin
bilden : Kurmak,olusturmak
Bilde ein Satz ! Bir cümle kur
Bildet ein Satz ! Bir cümle kurun
antworten : Cevap vermek
Antworte auf meine Frage ! Soruma cevap ver
Antwortet auf meine Frage ! Soruma cevap verin
rechnen : Hesaplamak
Rechne noch einmal ! Birkez daha hesapla
Rechnet noch einmal ! Birkez daha hesaplayin
YARDIMCI FIILLER ( Hilfsverben ) ILE EMIR KIPI YAPILISI
SEIN
Sei vorsichtig ! Dikkatli ol (du )
Seid vorsichtig ! Dikkatli olun ( ihr )
Seien Sie vorsichtig ! Dikkatli olun ( Sie )
HABEN
Hab keine Angst ! Korkma (du )
Habt keine Angst ! Korkmayin ( ihr )
Haben Sie keine Angst ! Korkmayin ( Sie )
WERDEN
werde nicht nevös ! Sinirlenme ( du )
werdet nicht nervös ! Sinirlenmeyin ( ihr )
werden Sie nicht nervös ! Sinirlenmeyin ( Sie )
Not : Emir kipinden sonra daima ünlem isareti konur.
