Bu fiillerde bir kök ve bir de ek bulunur. Mastar halinde bulunan fiillerin kökü -en ekiyle biter.
gehen | geh | en | yürümek, gitmek |
kök | ek | ||
kommen | komm | en | gelmek |
kök | ek | ||
machen | mach | en | yapmak |
kök | ek |
Not: Almanca imla kaidelerine göre fiillerdeki bu ayırmalar,
ge- hen
kom- men
ma- chen şeklinde yapılır.
Not: Almanca’da bazı fiillerin son ekleri -eln veya -ern halinde de olabilir.
rumpeln | rumpel | n | patırdamak, gümbürdemek |
kök | ek | ||
meckern | mecker | n | mızmızlanmak, mırın kırın etmek |
kök | ek | ||
Sein almak fiili ise bu kuralların dışındadır. Bir fiil bazı haller hariç sözlükdeki gibi gibi cümle içersinde kullanılmaz. Bilhassa şimdiki zaman cümlelerini teşkil ederken gereken şahsa göre fiilin çekimim bilmemiz gerekir, ben gidiyorum, demek istersek gitmek fiilinin ben şahıs zamiri ile çekime uğradığım yani bu şahsa göre gitmek mastar halini kaybederek değişliğini görürüz.
gitmek -ben gidiyorum
Almanca’da fiiller çeşit ve cümledeki almış oldukları görev yönüyle üç ana grupta toplanırlar:
a) Anlam bakımından tam olan fiiller:
Vollverben - Tam fiiller
Hilfsverben - Yardımcı fiiller
Modalverben - Tarz fiilleri
Örnek: berichten (bildirmek, haber vermek), abbiegen (dönmek, sapmak), bringen (getirmek).
Ama bir işin yapılışını, yani eylemliği içermeyen fiilerde vardir
sich ereignen (meydana gelmek), betragen tutmak, sein (olmak)
Fiiller, zamansal bilgilerde ifade ettikleri için "Zeitwörter" olarakta bilinir.
Örnek:
er berichtet: Gegenwart
(o bildiriyor ): şimdiki zaman
er berichtete : Vergangenheit
(o bildiriyordu / bildirdi ): geçmiş zaman
Fiiller biçimlerini ölçütlere göre de değiştirirler:
Die Person (şahsa göre) | |
1. şahıs 2. şahıs 3. şahıs | ich berichte (ben bildiriyorum) du berichtest (sen bildiriyorsun) er berichtet ( o bildiriyor) |
Die Zahlen (sayiya göre) | |
Singular - Tekil Plural - Cogul | er berichtet (o bildiriyor) sie berichten (onlar bildiriyorlar) |
Die aussageweise (ifade bicimine göre) | |
indikativ - bildirme kipi Konjunktiv (imkan dahili) imperativ - emir kipi | sie haben berichtet (onlar bildirdiler) sie hätten berichtet (onlar bildireceklerdi) berichte ! (bildir) |
Die Zeit (zamana göre) | |
Präsens - Şimdiki zaman Präteritum - Geçmiş zaman Perfekt- Geçmiş zaman (şimdiki zamandabitmiş/ son bulmuş Plusquamperfekt - Geçmiş zaman (geçmiş zamandabitmiş/son bulmuş) Futur I (Zukunft)- Gelecek zaman Futur Il - Gelecek zaman (gelecek zamandabitmiş/ nihayet bulmuş) | ich berichte (ben bildiriyorum) ich berichtete (ben bildirdim) ich habe berichtet (ben bildirdim)
ich hatte berichtet (ben bildirmiştim)
ich werde berichten (ben bildireceğim) ich werde berichtet haben (ben bildirmiş olacağım) |
Die Handlungsart, içerik türü (olayın akış /oluş türü) | |
Aktiv - oluş şekli / etken Passiv - edilgen | er berichtete (o bildirdi) es wurde berichtet (o bildirildi) |
Bu fiillerin biçim değiştirmeleri Konjugation - fiil çekimi dir. Bularn yanı sıra bir de fiil çekiminin bütün özelliklerini almayan, şahıs ve sayıya göre çekimi olmayan fiil biçimleride vardır:
Der infinitiv (Grundform) | |
Mastar (fiilin asıl şekli) | berichten (bildirmek), |
Das Partizip - Ortaç (Sıfat fîil) | |
PartizipI (şimdiki zaman ortacı) Partizip II (geçmiş zaman ortacı) | berichtend (bildiren,bildirerek) berichtet (bildirmiş olan,bildirilen) |