Bir fiilin mastar halinde sich bulunursa, bu fiillere dönüslü fiiler denir. Sich’ in tam olarak Türkçe karsiligi bulunmasada ; sich: kendini – kendilerini olarak söylenebilir.
Dönüşlü fiillerde, teşkil etmiş olduğumuz cümle içersinde ki geçen olayın öznesi veya kişisine ekseri cümle sonunda bulunan şahıs zamirlerinin (sich - kendisi - mich – beni - mir - bana) hallerine dönüş yapar. Demek ki sich dönüşlü zamir; sich ile kullanılan fiiller de dönüşlü fiildir. Burada biraz evvel kullanmış olduğumuz cümledeki özne şahıs zamirlerinin mich-sich hallerine dönüş yapar.
tıraş olmak yani kendi kendimizi sakal tıraşı etmek,
sich rasieren dir.
Ben tıraş oluyorum, demek istersek
ich rasiere mich, deriz.
Bu ich rasiere mich cümlesinde, tıraş olan kişi yani özne ich - ben.
Kimi sorusuna cevap aldığımız dönüşlü zamir ise, mich beni olur.
Ben kimi tıraş ediyorum, (beni)
Kim tıraş oluyor, yada tıraş olan kim? (ben)
İşte dönüşme ben ile beni arasında olmakta.
Gercek dönüşlü fiillerle kurulan cümlelerde tekil veya çoğul şahıslar ancak kendi aralarında birbirine dönüşürler.
Personal Pronomen | Refleiv Pronomen | ||
ich | ben | mich | beni |
du | sen | dich | seni |
sie | es, er - o | sich | onu |
Sie | siz | sich | sizi |
wir | biz | uns | bizi |
ihr | siz | euch | sizi |
sie | onlar | sich | onları |
Sie | siz | sich | sizi |
Dönüşlü fiillerin şahıs zamirleri ile çekimi yapılırken, çekilen fiilin sonuna her zaman sich gelmez, sich ancak üçüncü tekil ve çoğul şahıs zamirleri ve bir de kibar anlamda kullanılan büyük Sie ile çekime uğrayan dönüşlü fiillerin ardında bulunur.
Er rasiert sich. / O tıraş oluyor.
Sie rasieren sich. / Onlar tıraş oluyorlar.
Sie rasieren sich. / Siz tıraş oluyorsunuz.
Şimdi sich rasieren dönüşlü fiilini bütün şahıs zamirleri ile çekelim.
ich rasiere mich - ben tıraş oluyorum
du rasierst dich - sen tıraş oluyorsun
er rasiert sich - o tıraş oluyor
wir rasieren uns - biz tıraş oluyoruz
ihr rasiert euch - onlar tıraş oluyorlar
sie rasieren sich - siz tıraş oluyorsunuz
Sie rasieren sich - Siz tıraş oluyorsunuz
sich waschen | kendini yikamak | sich anziehen | giyinmek |
sich wundern | hayret etmek | sich schämen | utanmak |
sich freuen | sevinmek | sich fürchten | korkmak |
sich ausziehen | soyunmak | sich beeilen | acele etmek |
sich verstcken | saklamak |
Dönüslü fiiller "reflexive Verben", yanlarinda dönüslü zamir "Reflexivpronomen" de bulunduran fiillerdir "Reflexiv" "rückbezüglich - önceki ile ilgili" anlamindadir.Zamir, cümlenin öznesine dönüslü olarak kurulur
Ich schäme mich. - Ben utaniyorum
Schämst du dich nicht? - Sen utanmiyor musun?
Er schämt sich. - O utanıyor. Reflexive
Er zieht sich aus / O üstünü cikariyor.
Ich ziete mich an. / Üstümü giyiniyorum.
Ali zieht sich aus. / Ali üstünü cikariyor.
Meine Mutter freut sich, denn sie hat heute Geburtstag.
Annem bugün dogum günü oldugundan cok sevincli.
Wir fürchten uns, denn es ist sehr dunke.
Cok karanlik oldugundan korkuyoruz.
Sie schämen sich, denn sie haben gelogen(lügen).
Yalan söylediklerinden utaniyorlar.
Wir müssen uns beeilen,denn wir haben keine zeit.
Zamanimiz olmadigindan acele etmeliyiz
Sie kann ohne hilfe sich nicht anzihen, denn sie ist noch klein.
Daha kücük oldugundan yardimsiz giyinemiyor.
Sie kann ohne seine Mutter sich nicht waschen.
O annesi olmadan yikanamiyor.
soru cümlelerine bakalim:
Ziehst du dich an?(+) / Giyiniyormusun?
Ja, ich ziehe mich an. / Evet, giyiniyorum.
Nein, ich ziehe mich nicht an. / Hayir, giyinmiyorum..
Ziehst du dich nicht an? (-) Giyinmiyormusun?
Doch, ich ziehe mich an. / Bilakis,giyiniyorum.
Hast du dich angezogen? / Giyindinmi?
Ja, ich habe mich angezogen. / Evet, giyindim.
Nein, ich habe mich nicht angezogen. / Hayir, giyinmedim
Wer hat sich ausgezigen. / Kim Soyundu
Sie hat sich ausgezogen. / O soyundu.
Wo hast du dich gewaschen? / Nerede yikandin?
Ich habe mich im Bad gewaschen. / Banyoda yikadim.
Wo hat er sich ausgezogen. / O nerede soyundu.
Er hat sich im Schlafzimmer ausgezogen. / O yatak odasinda soyundu.
Ich möchte mich nicht waschen. / Kendimi yikamak istemiyorum.
Ich möchte mich vorstellen. / Kendimi taktim etmek istiyorum. Kendimi taktim edeyim.
Müssen wir uns beeilen. / Acele etmelimiyiz.
a, müssen wir uns beeilen. / Evet acele etmeliyiz.
Dönüslü fillerde özne ile nesne ayni sahsi temsil eder.
Örnegin:
Ich schäme mich / Utaniyorum
sich / kendine, kendilerini, birbirine, birilerini, Reflexivpronomen
Typische reflexive Verben (Reflexivpronomen im Akkusativ)
Örnek fiiller :
sich beeilen / Acele etmek
sich freuen / Sevinmek, memnun olmak
sich erholen / Dinlenmek, iyilesmek
sich bewerben / Basvurmak
sich schämen / Utanmak
sich erkälten / Üsütmek, soguk almak
sich auskennen / Bilgi sahibi olmak, yol iz bilmek
sich entschließen / Karar vermek
sich gedulden / Sabretmek
sich sehnen / Hasret cekmek
sich verirren / Kaybolmak
sich trauen / Cesaret etmek, Kaldirmak
sich wundern / Hayret etmek
sich verbeugen / Selam vermek, egilmek
Simdide yukaridaki dabloda verdigimiz sahis zamirlerinin dönüslü fiillerde ki cekimlerine ve nasil kullanildiklarina örnekler verelim.&
Muhammet Ali Artık 4 yıllar önce
Ich sorge mich immer hep endişeleniyorum mu oluyor yani