Trinken-içmek, denken-düsünmek, sprechen-konusmak,' gehen - gitmek, kommen - gelmek, bringen - getirmek/götürmek gibi basit fiillerin yani sira birlestirmeyoluyla olusturulan çok sayida birlesik fiil vardir, bunlar ön ekli fiillerdir.
Ön eklerin çogu fiilden ayrilabilir:
Örnegin,
an-kommen: Der Zug kommt um 12.30 Uhr in München an.
Varmak: Tren saat 12.30'da Münih'e variyor,
abholen: Wir holen euch mit dem Auto vom Bahnhof ab.
Gidip almak: Sizi arabayla istasyondan alacagiz.
Simdiki zamanda "Präsens" ve geçmis zamanda"Präteritum" ana cumlelerde fiilden ayri olarak cümlenin sonunda kullanilirlar..
Bazı ön ekler de fiile bağlı olarak kullanilabilirler:
be-kommen: Sie bekam vor drei Wochen ein Kind.
Almak (burada dogurmak anlaminda): Üç hafta önce bir çocugu oldu.
er-holen: Er erholt sich nur langsam von denStrapazen.
Rahatlamak/dinlenmek: O ancak yavas yavas dinlenebiliyor:
Buna göre ön ekli olan fiilleri ayrilabilen "trennbare Verben"ve ayrilamayan "untrennbare Verben" diye adlandirabiliriz. Ayrilabilir ve ayrilamayan en öneli fiiller asagidaki tabloda verilmistir:
Ayrilabilen "trennbareVerben" | Ayrilamayan "untrennbare Verben" | ||
Ab- | abfahren - hareket etmek. abbeissen - ısırarak koparmak | Be- | beladen - yüklemekbekleiden - giydirmek |
An- | ankommen - gelmek, varmakanbinden - bağlamak | Ent- | entladen - boşaltmak entreissen - gaspetmek, kapmak |
auf- | aufbauen - yapı oluşturmak,aufessen - tamamını yemek | Er- | erfrieren - soğuktan donmak erstellen - yapmak, imal etm., |
aus- | ausladen - tahliye etmek, boşaltmak, bir daveti iptal etmekausreissen - sınır dışına çıkmak, kaçmak,ayrılmak | Miss- | missachten - riayet etm.,hor görmek, ihmal etm.Missverstehen - yanlışanlamak |
ein- | einladen - yüklemek, davet etm.einschlafen - uykuya dalmak, uyuşmak, gevşemek | Ver- | verarbeiten - işlemek,işleyerek imal etm.Verglasen - birşeryi camlamak |
her- | herkommen - beri gelmek, herausbringen - neşretmek, yayınlamak, imal etmek. | Zer- | zerbrechen - kırmak zerlegen - parçalara ayırmak, parçalamak |
hin- | hinlegen - biryere koymak, yatırmak.bırakmakhinaufgehen - yukarı çikmak, yükselmek | De- | dekodieren - şifreyi çözmek, deşifre etmek dezentralisieren - desantralize etmek |
Los- | losfahren - hareket etm., yola çıkmak | Re- | rekonstruieren - tekrar etmek yinelemek resozialisieren - yeniden sosyalize etmek |
mit- | mitmachen - katılmak, iştirak etm.Mitnehmen -beraberinde götürmek | ||
nach- | nachlaufen - birinin peşinden koşmak | ||
vor- | vorlaufen - birinin önünde gitmekVormachen - birine birşey göstermek | ||
weg- | wegnehmen - alıp götürmek, kaldırmak | ||
zu- | zugreifen - el atmak, yemek almak, fırsatı ganimet bilmek |
Özellikle durch-, über-, um-, unter- gibi bazi ön ekler hem ayrilabilen hem ayrilamayan fiil grubuna girer:
Durchsetzen: Er setzt immer seinen Kopf durch.
O her zaman kafa tutar.
Durchsuchen: Die Polizei durchsuchte das ganze Haus.
Polis evi baştan başa aradı.