bis | e kadar, a kadar |
durch | arasından, den, dan sayesinde vasıtasıyla. |
entlang | boyunca |
für | için |
gegen | karşı |
ohne | sızın, sizin, sız, siz |
um | etrafında, saatlerde de, . . . da |
BIS - e kadar, . . . a kadar
Yapılan veya yapılması gereken bir işin zaman yönünden ne zaman biteceğini veya bittiğini bildiren bir edattır.
Örnekler :
- Heute sind die Laden nur bis mittag auf. / Dükkanlar yalnız bugün öğleye kadar açık.
- Wir werden heute bis nach Österreich fahren. / Biz bugün Avusturya'ya kadar gideceğiz.
- Warten Sie bis ich komme. / Ben gelinceye kadar bekleyiniz.
- Wir haben gestern bis 12 Uhr gearbeitet. / Biz dün gece saat 12 ye kadar çalıştık.
- Er war bis heute morgen hier. / O bugün sabaha kadar burada idi.
- Bis wann hat das Postamt geöffnet ? / Postahane ne zamana kadar açık ?
DURCH - arasından, ortasından
Durch herhangi bir yerin, iki veya daha fazla bir şeylerin arasından geçilmesi halinde arasından ve ortasından geçmek anlamına gelir.
- Er geht durch den Garten. / O bahçenin içinden gidiyor.
Yolda, otobüste, tramvayda, trende veya bir toplumda gitmek istediğiniz istikamete doğru yolunuzu kapayan insan gurubuna veya o kişiye, geçebilirmiyim ? Müsade edermisiniz ? anlamında, darf ich durch ? denir. Durch bu anlamın dışında, yüzünden, sebebinden sayesinde anlamlarına da gelir.
Örnekler :
- Er ist durch Beziehungen so hoch gekommen. / O torpil yüzünden böyle yükseldi.
- Wir haben das durch Zufall erfahren. / Biz bunu tesadüfen öğrendik.
- Die Liebe geht durch den Magen. / Aşkın yolu mideden geçer.
- Das ist durch dich passiert. / Bu senin yüzünden oldu.
- Das ist durch meinen Fehler passiert. / Bu benim hatam yüzünden oldu.
- Er ist durch seinen Vater reich geworden. / O babasının sayesinde zengin oldu.
Entlang - boyunca
- Sokak boyunca düz gidiniz ! / Gehen Sie geradeaus den Straße entlang !
- Er geht den Fluss entlang spazieren. / O nehir boyunca gezmeye gidiyor.
- Die Kinder gehen den Wald entlang. / Çocuklar orman boyunca gidiyorlar.
Not : Bu yapmış olduğumuz cümlelerde entlang edatı isminden sonra kullanılmaktadır.
Hayat boyunca, ömür boyunca, bütün yolculuk boyunca gibi zaman ile ilgili cümlelerde ENTLANG kullanılmaz bunun yerine LANG kullanılır.
- Er war sein Leben lang gesund. / O hayatı boyunca saglıklıydı.
- Ich möchte mein Leben lang hier bleiben. / Ben hayatım boyunca burada kalmak istiyorum.
Für – için
Almanca’da aslında iki için anlamına gelen kelime vadır. Bunlar für ve um zu dur. Bütün isimlerin, zaman terimleri, şahıs zamirleri yönünden, için anlamında für edatı bulunur. um zu ise fiillerin önünde kullanılır.
Örneğin :
für ismail – Ismail için
für Selma – Selma için
für Helga – Helga için
zaman terimleri ile kullanılırken:
für heute – bugün için
für morgen – yarın için
für nächstes Jahr – gelecek sene için
für einen Moment – şu an için
Moment: Almanca’da özellikle günlük kullanımda sık sık geçen bir terimdir. Türkçe’de bir dakika anlamı taşır ve konuşurken karşımızdakine einen Moment dedigimizde bir dakika, biraz dur gibi anlam kazanır. Eylemin oluş şekline göre biraz bekle anlamına da gelir.
Örnekler:
- Wir müssen für den Sommer Geld sparen. / Bizim yaz için para biriktirmemiz gerek.
- Ich suche für meinen Verwandten ein Haus. / Ben akrabam için bir ev arıyorum.
- Ich habe das für dich gekauft. / Ben bunu senin için aldım.
- Er zahlt für einen Tag 30, - Euro / O bir gün için 30, - Euro ödüyor.
- Das war für den Lehrer nicht gut / Bu öğretmen için iyi değildi.
GEGEN – karşı
Türkçe’deki karşı anlamının tam karşılığıdır.
- Er ist immer gegen mich. / O her zaman bana karşı.
- Ich bin nicht gegen dich. / Sana karşı degilim.
- Gegen den Feind. / Düşmana karşı.
- Gegen die Wand. / Duvara karşı.
- Man muss gegenüber dem Feind wachsam sein. / İnsan düşmana karşı uyanık olmalı.
- Ich habe nichts gegen Sie. / Benim size karşı bir şeyim yok.
- Morgen spielt Galatasaray gegen Fenerbahçe. / Yarın Galatasaray Fenerbahçe’ye karşı oynuyor.
- Gegen welche Mannschaft spielt F.C Bayern ? / F.C Bayern hangi takıma karşı oynuyor ?
- Fortuna Düsseldorf hat gegen Mailand gewonnen. / Fortuna Düsseldorf Milan’a karşı kazandı.
OHNE – sız, siz
- Kaffe ohne Zucker, bitte ! / Şekersiz kahve lütfen.
- Ich kann ohne dich nicht leben. / Ben sensiz yaşayamam.
- Wir können ohne Werkzeug nicht arbeiten. / Biz malzemesiz çalışamayız.
- Es gibt keine Rose ohne Dornen. / Dikensiz gül olmaz.
- Man kann ohne Wasser nicht leben. / İnsan susuz yaşayamaz.
- Es gibt keinen Menschen ohne Sorgen. / Dertsiz insan olmaz.
UM – etrafında, . . . de, . . . da
- Er läuft seit zwei Stunden um das Haus. / O iki saatten beri evin etrafında dolaşıyor.
- Er Flug um die Welt. / O dünyanın etrafında bir uçuş yapıyor.
UM edatı bu anlamların dışında ayrıca :
- Hier geht es um die Gerechtigkeit. / Burada mevzuu bahis olan adalet.
- Hier geht es um meine Vorteile. / Burada mühim olan benim avantajım.
- Hier geht es um mein Leben. / Burada mevzu bahis olan benim hayatım.
